Azja Kręci - podkast Pięciu Smaków

Podkast Pięciu Smaków, odcinek 62: Wszystkie twarze "Sympatyka"

W czerwcowym odcinku podkastu wracamy do wątków, które pojawiały się tu już wcześniej. Wielokrotnie opowiadaliśmy o Park Chan-wooku, analizowaliśmy też zjawisko kina Amerykanów azjatyckiego pochodzenia. Czy mogliśmy więc pominąć nowy serial koreańskiego mistrza, zaadaptowany z nagrodzonej Pulitzerem książki pisarza, którzy przybył do Stanów Zjednoczonych jako dziecko, po upadku Sajgonu?

"Sympatyk" to, zrealizowana z dużym rozmachem i z wizualnym oraz narracyjnym błyskiem, opowieść o Kapitanie - Wietnamczyku, który po przegranej wojnie trafia do Kalifornii wraz z wieloma rodakami. Próbuje on znaleźć dla siebie miejsce w nowej rzeczywistości, ale skrywa też mroczną tajemnicę - jest szpiegiem i raportuje towarzyszom z Północy. Życie Kapitana naznaczone jest pęknięciem i rozdwojeniem jaźni, funkcjonuje zawsze pomiędzy, w strachu i w niepewności. 

Zastanawiamy się czemu jeden z najlepszych współczesnych reżyserów wziął się za ekranizację powieści Vieta Nguyena i czy ten amerykański serial, pełen przemocy, ale też czarnego humoru, koresponduje w jakiś sposób z jego wyrazistą koreańską twórczością. Analizujemy bogate konteksty historyczne oraz kulturowe tej opowieści. Dlaczego mocno ucharakteryzowany Robert Downey Jr. gra tu wiele postaci? Co "Sympatyk" mówi o podejściu Hollywoodu do wojny w Wietnamie? 

Podkast Pięciu Smaków, odcinek 61: "Monster" i kino Hirokazu Koreedy

Na ekrany polskich kin wchodzi właśnie "Monster" Hirokazu Koreedy, nagrodzony za najlepszy scenariusz w Cannes w 2023 roku.

 

Na kolejne filmy twórcy, który dość niepostrzeżenie stał się najważniejszym przedstawicielem japońskiego kina, czeka z niecierpliwością art-housowa publiczność na świecie. Koreeda przyzwyczaił  widzów do pozornie prostych filmów, które należy chyba nazwać obyczajowymi. Kamera przygląda się bohaterom bez moralizatorstwa, ze spokojną zadumą i zrozumieniem dla ich słabości.

Koreeda zadebiutował w fabule w latach 90., już jako doświadczony dokumentalista, od razu dając się poznać jako twórca wyjątkowy. W podkaście rozmawiamy więc o "Monsterze", ale przyglądamy się też wczesnym arcydziełom mistrza. Są one mało znane w Polsce, a pojawiają się już w nich jego ulubione tematy - świat dziecięcy, rodzinne relacje, refleksja nad istotą życia.

Które z filmów Koreedy są naszymi ulubionymi? W jaki sposób wykształcił on w sobie tak rzadki dar obserwacji ludzkiej natury? Czy jest następcą samego Ozu, czego wielu krytyków by chciało?

 

Odcinek zrealizowany został we współpracy z Best Film, dystrybutorem filmu.

Podkast Pięciu Smaków, odcinek 60: Quentina Tarantino przygody z kinem azjatyckim

Quentin Tarantino - cudowne dziecko kina, bezczelny autor z wielkim talentem, rozbuchanym ego i z tysiącami filmów w głowie. Zadebiutował w 1992 roku "Wściekłymi psami", które tchnęły nowego ducha w niezależne kino amerykańskie, proponując świetnie napisane dialogi, dużo przemocy i czarny humor. A także coś jeszcze - scenariusz, który był podejrzanie podobny do pewnego hongkońskiego filmu policyjnego z roku 1987...

W 60. odcinku podkastu przyglądamy się bliskim związkom Tarantino z kinem azjatyckim. Jak "pożyczał" z ulubionych filmów sceny, motywy, piosenki, a nawet aktorów? Jak ta strategia ewoluowała wraz z rosnącą pozycją reżysera? Czy "Kill Bill" jest listem miłosnym do kina sztuk walki, czy jego czystą eksploatacją?

Zapraszamy do słuchania!

Podkast Pięciu Smaków, odcinek 59: Czemu Godzilla wciąż powraca?

Godzilla po raz pierwszy wyłonił się z wody w 1954 roku, aby siać terror i przerażenie w filmie Ishiro Hondy z efektami epecjalnymi Eiji Tsuburayego. Mocno poturbowani wojenną klęską, Japończycy z entuzjazmem przyjęli opowieść ucieleśniającą ich zbiorowe traumy i lęk przed śmiertelną mocą broni jądrowej. Kolejne liczne filmy kaiju były tylko kwestią czasu i sprawiły, że Godzilla stał się jedną z największych ikon światowej popkultury.
Z okazji 70 urodzin oryginalnej "Godzilli" studio Toho zrealizowało w 2023 roku "Godzillę minus jeden". Film niespodzianie stał się przebojem także w polskich kinach, wykorzystując zmęczenie płaskimi i pozbawionymi serca produkcjami z Hollywoodu. 
W 59 odcinku podkastu przyglądamy się Godzilli, opowiadamy o jego historii i analizujemy znaczenia, które przynosi ze sobą z dna oceanu.
Zapraszamy do słuchania!

Podkast Pięciu Smaków, odcinek 58: O "Chłopcu i czapli" Hayao Miyazakiego

Hayao Miyazaki, wybitny japoński autor, stojący za sukcesami Studia Ghibli, żegnał się ze swoją publicznością parokrotnie. Wydawało się, że rozliczeniowy "Zrywa się wiatr" z 2013 roku będzie jego ostatnią animacją, ale okazało się, że artysta nie potrafi siedzieć bezczynnie.

Prace nad kolejnym filmem trwały parę lat, a budżet urósł do najwyższego w historii japońskiego kina. Co znamienne, studio Ghibli zamiast rozbuchanej kampanii reklamowej zaproponowało widzom jedynie... enigmatyczny plakat. Pozostało czekać.

Kiedy film wszedł do kin, stało się jasne, że mistrz nadal jest w niezwykłej formie. Bohaterem "Chłopca i czapli" jest Mahito, który po stracie matki wyjeżdża z ojcem na wieś. Tu staje się uczestnikiem niesamowitych wydarzeń, prowadzących do równoległych światów, zaludnionych przez barwne postaci. To pełna znaczeń i symboli opowieść o dorastaniu, o radzeniu sobie ze stratą, wreszcie o roli i odpowiedzialności artysty...

W 58. odcinku podkastu rozmawiamy o "Chłopcu i czapli" i zastanawiamy się nad przesłaniem filmu. Co symbolizuje czapla? Na kim wzorowani są bohaterowie filmu? Wreszcie - czy jest to pożegnanie Miyazakiego i zamknięcie pewnego etapu działalności Studia Ghibli?
Serdecznie zapraszamy do słuchania.

Odcinek powstał we współpracy ze Stowarzyszeniem Nowe Horyzonty, dystrybutorem filmu w Polsce.

Podkast Pięciu Smaków, odcinek 57: Seriale, które oglądaliśmy w 2023 roku

W ostatnim odcinku naszego festiwalowego podkastu w 2023 roku, zapraszamy na rozmowę o najciekawszych serialach, które przykuły naszą uwagę w tym sezonie.

Nie ma wątpliwości, że ten format rozrywki ma się obecnie świetnie także w Azji, miejscami nawet lepiej niż kino - tak jest np. w Korei Południowej. Jakie są przyczyny tego stanu rzeczy? Co wybrać z gąszczu setek dostępnych tytułów? Jak wypadł serialowy debiut Hirokazu Kore'edy, a na czym polega niezwykły fenomen dramy napisanej przez Jeong Seo-kyeong, scenarzystkę filmów Park Chan-wooka? 
Serdecznie zapraszamy do słuchania.

Podkast Pięciu Smaków, odcinek festiwalowy 3: Jak hongkońskie wojowniczki wywalczyły sobie drogę na szczyt

Sekcja "Kobiece Oblicza Hongkongu" na 17. Pięciu Smakach jest nietypowym spojrzeniem na kinematografię Pachnącego Portu z punktu widzenia bohaterek. Od połowy lat 60. aktorki odgrywały w hongkońskim kinie kluczową rolę, pojawiając się nie tylko w rolach matek czy żon, ale także dzielnych wojowniczek. Było to  zjawisko w zasadzie bez precedensu na skalę światową i doprowadziło do narodzin wielu spektakularnych karier.

Dlaczego było to możliwe akurat w Hongkongu? Jak potoczyły się losy najbardziej znanych aktorek i jak ich sytuacja wygląda dzisiaj - kiedy ta kinematografia jest już zupełnie inna?

Gościnią odcinka jest Karen Fang, profesor Uniwersytetu w Houston, znawczyni kina hongkońskiego. Polskiego głosu prof. Fang użyczyła Agnieszka Żulewska. 

Podkast Pięciu Smaków, odcinek festiwalowy 2: King Hu, król transcendentalnej akcji

King Hu - geniusz, perfekcjonista, mistrz kina światowego. Urodzony w Pekinie, wyjechał do Hongkongu, gdzie debiutował jako reżyser w wytwórni braci Shaw. Wkrótce odniósł wielki sukces filmem "Napij się ze mną", mając odwagę zaangażować do głównej roli dziewiętnastoletnią aktorkę, Cheng Pei-pei. Szukając artystycznej wolności przeniósł się na Tajwan, gdzie powstały jego najważniejsze filmy - "Dragon Inn" i powstający parę lat potężny fresk wuxia "Dotyk zen". Był to koniec jego dobrych relacji z publicznością, a początek niezwykle wizjonerskich poszukiwań nowych środków filmowego wyrazu.

Z okazji pierwszej w Polsce retrospektywy twórczości Kinga Hu, spotkaliśmy się z Wojtkiem Tutajem, filmoznawcą i krytykiem. Rozmawiamy o artystycznych losach mistrza, o tym, co go inspirowało do realizacji ponadczasowych filmów, i wreszcie o tym, jaki wpływ te filmy miały na światowe kino.

Podkast Pięciu Smaków, odcinek festiwalowy 1: O czym dzisiaj opowiadają filmowcy z Indii?

Kinematografia indyjska - rozległa, różnorodna, mało rozpoznana w Europie. Przez lata mocno wyizolowana i kojarząca się właściwie tylko z wystawnymi widowiskami z Bollywoodu, na które przez chwilę panowała moda także w Polsce.

Wydaje się, że w ostatnich latach coś się zmieniło - np. komercyjne produkcje z Indii zaczęły się z powodzeniem pojawiać w największych serwisach streamingowych. Na drugim biegunie, coraz częściej na światowych festiwalach pokazywane jest kino niezależne z Indii. To filmy zadziwiające odwagą i pomysłowością, wprowadzające nową energię, opowiadające historie o ludziach, którzy wcześniej nie mieli swojej filmowej reprezentacji.

Sekcja Focus: Indie na 17. Pięciu Smakach jest pierwszą w historii polskich festiwali panoramą niezależnego kina indyjskiego. To sześć obrazów z odmiennych części kraju, które są zaproszeniem do dalszego poznawania tego filmowego kierunku.

Z tej okazji Marta Dymek i Łukasz Mańkowski rozmawiają z dr Weroniką Rokicką -- indolożką, wykładowczynią na Katedrze Azji Południowej na Wydziale Orientalistycznym UW, autorką książki “Indie. Kraj miliarda marzeń” i wypytują ją o współczesne Indie oraz o ich portret w filmach sekcji.

Podkast Pięciu Smaków, odcinek 53: ”Poprzednie życie”, czyli czułe studium tożsamości

W październikowym odcinku podkastu skupiamy się - co się rzadko zdarza - na jednym filmie. Okazja jest dobra, ponieważ do kin w Polsce wchodzi opromienione sukcesami na festiwalach "Poprzednie życie" w reż. Celine Song, Amerykanki koreańskiego pochodzenia. Punktem wyjścia debiutantka uczyniła sytuację, która faktycznie jej się przytrafiła i uruchomiła w niej proces refleksji nad swoją przeszłością i tożsamością. Jaka to była sytuacja? Jak "Poprzednie życie" sytuuje się wśród wielkich sukcesów kina Amerykanów azjatyckiego pochodzenia ostatnich lat? I wreszcie, czemu ta delikatna, melancholijna opowieść o dwójce ludzi, którzy nawiązują kontakt po latach, rezonuje w widzach na całym świecie?

"Poprzednie życie" wprowadza na ekrany w Polsce Gutek Film, partner tego odcinka podkastu. Premiera filmu odbędzie się 13 października.